به بهانه چهل وهشتمین سال‌روز درگذشت داوود پیرنیا مرگ هنرمند پایان او نیست

در واپسین،انجام دوره‌ی قاجار نادره مردی در سنه 1279 در طهران پای به دانشمند گذاشت که با گذشت بیش از یک سده هنوز نامش در میان اهالی  دانش و ادب و موسیقی ایران زمین جاودانه مانده است. او کسی نیست جز داوود پیرنیا.

رجل‌زاده‌ای که پدرش مشیرالدوله معروف و از سرشناسان دربار قاجاریان بود و مادرش دختر میرزا احمدخان علاالدوله از همان خاندان. پدرش به دلیل اعتقادات مذهبی اجازه حضور در عرصه موسیقی را به او نداد ولی تعلیمات پدرش که از روشنفکران آن دوران بود بر او زیاد مؤثر افتاد. تحصیلات ابتدایی را در خانه فراگرفت. سپس برای ادامه تحصیل و فراگیری زبان فرانسه وارد مدرسه سن‌لویی تهران شد. بعدها برای پیوسته تحصیلات در زنجیره حقوق به سوئیس رفت.

پس از فراغت از تحصیل در زنجیره حقوق، به وطن مراجعت کرد و وارد کارهای دولتی شد. او مؤسس کانون وکلا در ایران بود. پس از انتقال از وزارت قضائیه به وزارت دارایی، اقدام به تأسیس اداره شمردن در ایران کرد. در سنه ۱۳۲۵ ش هنگامی که احمد قوام نخست‌وزیر شد او را مدیر همه وارسی نخست‌وزیر کرد و بعد از چند ماه معاون نخست‌وزیر شد.

پیرنیا شخصیت برجسته‌ای داشت، پوشاک ساده می‌پوشید و بی‌تکلف با تمام می‌جوشید. او باورها مذهبی داشت، از سالکان شیوه حق و از ارادتمندان پیشوا علی (علیه‌السلام) بود و به عتبات عالیات نیز سفری داشت. او به ایران و دانش ایران دلبستگی عمیق داشت. نشانه ها و کارهای بازمانده از او کل از ایران دوستی‌اش داستان دارد. پیرنیا را پایه‌گذار و نوآور روشی دانسته‌اند که بر اساس آن موسیقی با سروده تلفیق می‌شود.

او برای تحقق این ذهنیت و خواسته‌های ادبی و فرهنگی‌اش در سال 1334 برنامه گلهای رنگارنگ را در رادیو ایران به اجرا درآورد که گلهای جاویدان»، یک شاخه گل»، گل‌های صحرایی» و برگ سبز» باید از برنامه‌های کبیر او برای دگرگونی در موسیقی ریشه دار ایرانی دانست. او به دلیل تعلقات مذهبی که داشت برای نخستین بار سید جواد ذبیحی را به برنامه گلها برد و آوازهای ذبیحی را به چهره کلاسیک ایرانی به گوش شنوندگان رساند البته ذبیحی در این یادگارها به اتفاق با ساز و آواز نمی‌خواند و بعد از اتمام آوازهای ذبیحی نوازندگان به اجرای کارهای موسیقایی خودشان ادامه می‌دادند.

بعد از ذبیحی، برنامه گلهای رنگارنگ با صدای چندین بانوی آوازخوان ایرانی پیوسته پیدا کرد و آخر الامر استادانی امثال ابوالحسن صبا، غلامحسین بنان، مرتضی محجوبی و دیگر اساتید کبیر که در این مقال احصاء نامشان مُتَول خواهد شد ادامه پیدا کرد و سرانجام در آبان 1345 از رادیو استعفا عدل و برنامه گلهای 405 پسینیان برنامه‌ای بود که زیر عقیده ایشان ضبط شد.

به واقعیت بسط و تکامل ملودی در موسیقی اصیل ایرانی در این برنامه‌ها پایه‌گذارش مرحوم پیرنیا بود، که به حد کمال واصله است. پیرنیا خوب می‌دانست در این دنیای پر فتنه هنگامی که انسان احتیاج دارد چشم بر هم گذارده، از تصنعات و قیود زندگی دمی برهد و به خویش اندیشه کند، نوازنده‌ی چیره‌دست بر روی یک سازِ تنها چنان او را در عوالم سیر می‌دهد که کارایی آن با هیچ گونه خودنمایی هنری دیگری قابل سنجش نیست؛ باربد و نکیسا و فارابی که نامشان در تاریخ موسیقی ایران جاویدان است دارای این موهبت بوده‌اند.